Christa 2

Eerste stappen op de relationele ontwerpweg


Christa Schenderling werkt sinds februari als stagiaire bij Kessels & Smit. Hier introduceert zij zichzelf:

 

Sinds ik op een koude winterdag in december voor het eerst op de website van Kessels & Smit keek, is er een wereld voor me opengegaan. Allerlei begrippen en voorbeeldsituaties die ik eerder in artikelen en colleges voorbij had zien komen, zijn voor me gaan leven. Daarnaast heb ik kennis gemaakt met voor mij nieuwe benaderingen. Die hebben mijn ogen geopend voor een aantal belangrijke bouwstenen van het vak waar ik voor opgeleid word: onderwijskundig ontwerper. Vanaf het eerste moment heb ik dus een klik gevoeld met Kessels & Smit en ik ben dan ook heel blij dat ik in februari warm ben onthaald als stagiaire!

Ik ben momenteel bezig met de afronding van mijn master ‘Onderwijskundig Ontwerp en Advies’ aan de Universiteit Utrecht. In deze master staan drie onderdelen centraal, namelijk: educatief design, de ontwikkeling en toetsing van competenties en de ontwikkeling van professionals en organisaties. Tijdens mijn stage bij Kessels & Smit kan ik met al deze thema’s aan de slag.

 

Ontwerpen van leersituaties

Het ontwerpen van leersituaties heeft vanaf het begin van mijn studie onderwijskunde mijn aandacht getrokken. Iets nieuws met schoonheid creëren waardoor mensen kunnen leren vind ik een heel mooi proces. De projecten van collega’s van Kessels & Smit waar ik nu aan meewerk, bieden me volop de mogelijkheid om ervaren en enthousiaste ontwerpers aan de slag te zien en betrokken te zijn bij een ontwerpproces.

 

Relationele aanpak

Ik vind het waardevol om me in nieuwe invalshoeken te verdiepen en te ontdekken hoe ik mij verhoud tussen wat ik (wel en niet) geleerd heb tijdens mijn studie. De studieboeken in mijn boekenkast worden sinds kort vergezeld door een rij nieuwe boeken over het ontwerpvak. Daarbij valt op dat ik tijdens mijn studie vooral heb kennisgemaakt met systematische benaderingen, en dat ik nu ook leer werken met de relationele benadering. Samen ontwerpen met opdrachtgevers, deelnemers en klanten is een heel dynamisch proces, waarbij veel open ligt. Dit maakt het spannend. Het vraagt flexibiliteit van de ontwerper. Misschien is dat dan ook de reden waarom verschillende opleiders en trainers die ik tijdens mijn studie heb ontmoet deze benadering minder vaak hanteren. Ikzelf raak er echter steeds meer van overtuigd dat een relationele aanpak dé manier is om leren voor iedereen leuk en effectief te maken.

 

Tijdens mijn studie heb ik een aantal keer een (deel van een) leertraject ontworpen, waarbij ik vanuit de formulering van leerdoelen tot een gedetailleerd plan voor het hele traject kwam. Het op zo’n volledig systematische manier te werk gaan levert op papier wellicht een mooi en sluitend ontwerp op, maar gaat eigenlijk voorbij aan wat er mogelijkerwijs met iemand gebeurt wanneer het leerproces in gang is gezet. Daarom zie ik het als een uitdaging voor de ontwerper om volgens systematische stappen consistent de grote lijn van een ontwerp neer te zetten, maar ook speelruimte in te bouwen. Ook het scheppen van (voorlopige) leegte is een ontwerpstap. De fijngevoeligheid die nodig is om die leegte goed te benutten maakt iemand tot een vakkundig ontwerper.

 

Andere thema's die me inspireren

Andere thema’s waar ik tot nu toe tijdens mijn stage van heb geproefd, en die mij inspireren in mijn ontwikkeling, zijn:

  • Het waarderende perspectief; wat heerlijk om te starten vanuit talenten en mensen op een creatieve manier in beweging te krijgen.
  • Organisatievormen; plotseling ben ik in aanraking gekomen met de twee uitersten uit ‘de literatuur’. Het organische netwerk Kessels & Smit en enkele grote, meer bureaucratisch georganiseerde opdrachtgevers. Ik denk dat uit de interactie tussen deze twee uitersten mooie dingen kunnen ontstaan, waarbij de meer bureaucratische organisatie (soms misschien onbewust) geprikkeld wordt om meer organisch te werken.
  • De functie en realiteit van procedures; de projecten waar ik aan meewerk hebben als gemene deler dat procedures een belangrijk onderdeel vormen van het werk van de vakmensen waar we een leertraject voor ontwerpen. Ik vind het erg leuk om te filosoferen over de reikwijdte en essentie van procedures én op zoek te gaan naar situaties waar geen procedures voor zijn en waar de medewerker daadwerkelijk zijn vakmanschap kan tonen.
  • De kracht van creativiteit en spel. Er zijn zoveel manieren om leeractiviteiten leuk te maken. Ik geniet ervan om na te denken over leuke werkvormen en vervolgens te zien hoe mensen los komen door een andere manier van werken en de creativiteit van de werkvorm doorzetten in eigen creatieve gedachtespinsels.

 

Persoonlijke missie

Mijn persoonlijke missie is om mensen in staat te stellen te leren, waardoor de levenskwaliteit van henzelf en de mensen om hen heen wordt verhoogd. Ik wil in de toekomst graag op zoek gaan naar ontwerpwerk in sectoren waar leren de levenskwaliteit van mensen op een hele intense manier raakt, zoals in de (geestelijke) gezondheidszorg en ideële organisaties. Het opdoen van kennis en ervaringen vormt een sleutel tot een oneindige reeks aan mogelijkheden en dromen. Ik zie er dan ook naar uit om tijdens deze stage nog veel meer te leren over het ontwerpen van leersituaties, om uiteindelijk een ontwerper te worden die bijdraagt aan een mooie samenleving.